Винникова Мария Николаевна.

Окончила художественно-графический факультет Ленинградского государственного педагогического института имени А.И. Герцена и аспирантуру при Институте искусствоведения, этнографии и фольклора АН БССР по специальности «Декоративно-прикладное искусство». В 2001 г. защитила кандидатскую диссертацию по теме «Народное узорное ткачество Беларуси конца ХІХ – начала ХХ века». С 1988 г. работала младшим научным сотрудником отдела древнебелорусской культуры ИИЭФ АН БССР. С 2002 г. – старший научный сотрудник. Хранитель отдела народных тканей Музея древнебелорусской культуры. Главная тема научных исследований – белорусский народный текстиль и традиционный костюм.

Публикации:

1. Селивончик, В.И. Возрождение ремесла: пособие по ручному узорному ткачеству / В.И. Селивончик, М.Н. Винникова. – Минск: Полымя, 1993. – 144 с.
2. Віннікава, М.М. Мастацка-тэхнічныя асаблівасці беларускіх браных тканін канца ХІХ – сярэдзіны ХХ ст. / М.М. Віннікава // Весці АН БССР. Сер. грам. навук. – 1989. – № 1. – С. 78–86.
3. Віннікава, М.М. Ажурныя тканіны Віцебшчыны / М.М. Віннікава // Помнікі мастацкай культуры Беларусі. Новыя даследаванні: зб. арт. / АН Бел. ССР, Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; пад рэд. С.В. Марцэлева. – Мінск, 1989. – С. 89–92.
4. Віннікава, М.М. Даматканае адзенне Віцебшчыны сярэдзіны ХІХ – пачатку ХХ стагоддзяў / М.М. Віннікава // Гістарычнае і народнае адзенне Віцебшчыны: матэрыялы навук.-практ. канф. / Віцебскі абл. навукова-метад. цэнтр народнай творчасці і культурна-асвет. работы. – Віцебск, 1992. – С. 8–10.
5. Віннікава, М.М. Меркаванне аб з’яўленні і развіцці гарызантальнага ткацкага станка на тэрыторыі Белларусі / М.М. Віннікава // Гістарычна-археалагічны зборнік / Інстытут гісторыі АН Беларусі. – Мінск, 1994. – №4. – С. 36–48.
6. Віннікава, М.М. Спосабы павязвання пояса ў народным касцюме беларусаў / М.М. Віннікава // Народныя паясы – мастацтва і рамяство: матэрыялы навук.-практ. канф., Мінск, 10–11 снежня 1992 г. / Беларус. ін-т праблем культуры; уклад. В.А. Лабачэўская. – Мінск, 1994. – С. 20–33.
7. Віннікава, М.М. Ткацтва / М.М. Віннікава // Традыцыйныя рамёствы Беларусі. Праграмы для Дамоў рамёстваў / БелІПК. – Мінск, 1995. – С. 35–62.
8. Віннікава, М.М. Ручнікі чарнобыльскай зоны / М.М. Віннікава // Мастацтва. – 1996. – № 7. – С. 23–26.
9. Віннікава, М.М. Беларуская намітка, яе функцыі і варыянты ўжывання / М.М. Віннікава // Заслаўскія чытанні. 1995 г.: матэрыялы міжнар. канф. «Гісторыя і культура Заслаўя ў святле агулльнанацыянальных праблем», Заслаўе, 9–11 ліст. 1995 г. – Заслаўе, 1997. – С. 107–115.
10. Віннікава, М.М. Традыцыйны касцюм. Ткацтва і вышыўка / М.М. Віннікава // Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка гарадоў і раёнаў Беларусі. Старадарожскі раён. – Мінск, 1998. – С. 329–336.
11. Віннікава, М.М. Этнаграфія / М.М. Віннікава // Музей старажытнабеларускай культуры: дапаможнік для наведвальнікаў / Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору НАН Беларусі; пад. рэд. В.Ф. Шматава. – Мінск, 1998. – С. 106–119.
12. Віннікава, М.М. Мастацкія тканіны XVIII–XIX стст. / М.М. Віннікава // Музей старажытнабеларускай культуры: дапаможнік для наведвальнікаў / Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору НАН Беларусі; пад. рэд. В.Ф. Шматава. – Мінск, 1998. – С. 199–205.
13. Віннікава, М.М. Народны касцюм / М.М. Віннікава // Музей старажытнабеларускай культуры: дапаможнік для наведвальнікаў / Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору НАН Беларусі; пад. рэд. В.Ф. Шматава. – Мінск, 1998. – С. 32–47.
14. Віннікава, М.М. Прыгажосць не павінна знікнуць / М.М. Віннікава // Мастацтва. – 1998. – № 10. – С. 30–31.
15. Віннікава, М.М. Скарбніца і яе скарбы / М.М. Віннікава // Мастацтва. – 1998. – № 11. – С. 55–57.
16. Віннікава, М.М. Да гісторыі развіцця ткацкага станка на тэрыторыі Беларусі / М.М. Віннікава // Ткацтва: зб. матэрыялаў па бел. нар. ткацтву / БелІПК. – Мінск, 1999. – С. 25–30.
17. Віннікава, М.М. Традыцыйнае жаночае адзенне сяла Усохская Буда Добрушскага раёна Гомельскай вобласці / М.М. Віннікава // Этнаграфія беларускага Падняпроўя: матэрыялы навук. канф., Магілёў, 30 ліст. – 1 снеж. 1999 г. / Магілёўскі абл. краязнаўчы музей. – Магілёў, 1999. – С. 107–111.
18. Віннікава, М.М. Збуражскія адкрыцці / М.М. Віннікава // Мастацтва. – 1999. – № 11. – С. 41–44.
19. Віннікава, М.М. Чароўныя пацеркі майстэрства / М.М. Віннікава //Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка гарадоў і раёнаў Беларусі. Баранавіцкі раён. – Мінск, 2000. – С. 16, 671–675.
20. Віннікава, М.М. Ручнік і намітка: семантычнае і функцыянальнае падабенства / М.М. Віннікава // Ручнік у прасторы і часе: матэрыялы міжнар. навук.-практ. канф., Мінск, 19–20 ліст. 1998 г. / БелІПК. – Мінск, 2000. – С. 126–129.
21. Віннікава, М.М. Жаночыя галаўныя ўборы ў традыцыйным народным адзенні Заходняга Палесся / М.М. Віннікава // Загароддзе–2: матэрыялы міжнар. навук.-краязнаўчай канф., Пінск, 25–27 верас. 1999 г. – Мінск, 2000. – С. 90–98.
22. Віннікава, М.М. Новае жыццё матчыных кроснаў / М.М. Віннікава // Мастацтва. – 2001. – № 1. – С. 51–53.
23. Віннікава, М.М. Аб праблеме рэканструявання беларускага народнага касцюма ў музейнай і навуковай практыцы / М.М. Віннікава // Музей і культурная спадчына як частка глабальнай інфармацыйнай прасторы: матэрыялы міжнар. Канф., Мінск–Полацк, 8–11 крас. 2002 г. / Бел. камітэт Міжнар. Савета Музеяў “ICOM”, Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь, Бел. дзярж. Ін-т праблем культуры і інш. – Наваполацк, 2002. – С. 165–169.
24. Віннікава, М.М. Некаторыя мясцовыя асаблівасці традыцыйнага жаночага касцюма Кобрыншчыны / М.М. Віннікава // Стан традыцыйных рамёстваў Брэстчыны і перспектывы развіцця: матэрыялы навук.-практ. канф., Брэст, 14 ліст. 2001 г. / Абласны грамадска-культурны цэнтр, Упраўленне культуры Брэсцкага аблвыканкама. – Брэст, 2002. – С. 7–16.
25. Винникова, М.Н. Художественно-пластическая образность традиционного костюма белорусов. Западное Полесье / М.Н. Винникова // Мода и дизайн: исторический опыт – новые технологии: материалы 6-й междунар. науч. конф., Санкт-Петербург, 30 июня – 3 июля 2003 г. / Санкт-Петербургский гос. ун-т технологии и дизайна, Российский этнографический музей. – СПб., 2003. – С. 44–46.
26. Винникова, М.Н. Художественно-пластическая образность традиционного костюма белорусов. Восточное Полесье / М.Н. Винникова // Мода и дизайн: исторический опыт – новые технологии: материалы 7-й междунар. науч. конф., Санкт-Петербург, 30 июня – 3 июля 2004 г. / Санкт-Петербургский гос. ун-т технологии и дизайна, Российский этнографический музей. – СПб., 2004. – С. 7–11.
27. Віннікава, М.М. Пра некаторыя асаблівасці традыцыйнага касцюма Навагрудчыны / М.М. Віннікава // Гістарычная і культурная спадчына Навагрудчыны: мінулае і сучаснасць: матэрыялы Рэсп. навук.-практ. канф., Навагрудак, 12 чэрвеня 2004 г. / Музей старажытнабеларускай культуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі; уклад. Б.А. Лазука. – Мінск, 2004. – С. 23–28.
28. Віннікава, М.М. Народнае ткацтва Докшыцкага раёна / М.М. Віннікава // Памяць: Гісторыка-дакументальная хроніка гарадоў і раёнаў Беларусі. Докшыцкі раён. – Мінск, 2004. – С. 680–684.
29. Віннікава, М.М. Беларускі народны касцюм. Ручнікі / М.М. Віннікава // Музей старажытнабеларускай культуры: альбом. – Мінск, 2004. – С. 209–247.
30. Винникова, М.Н. О реконструкции способов ношения женских головных уборов в традиционном костюме белорусов / М.Н. Винникова // Мода и дизайн: Исторический опыт – новые технологии: материалы 8-й междунар. науч. конф., Санкт-Петербург, 4–7 июля 2005 г. / Санкт-Петербургский гос. ун-т технологии и дизайна, Российский этнографический музей. – СПб, 2005. – С. 224–228.
31. Vinnikova, M. The Belorusian Traditional Headdress “Nametka” / M. Vinnikova // Fashion Road: Korea to Belarus: материалы междунар. конф. «Пути моды: от Кореи до Беларуси», Минск, 14 июня 2005 г. / Бел. гос. ун-т культуры и искусств, Корейская ассоциация моды и дизайна костюма. – Минск, 2005. – С. 29–30.
32. Винникова, М.Н. След скифской культуры в традиционном костюме белорусов / М.Н. Винникова // VI Конгресс этногафов и аноропологов России: тезисы, Санкт-Петербург, 28 июня – 2 июля 2005 г. / Ассоциация этнографов и антропологов России, Ин-т этнологии и антропологии РАН, Музей антропологии и этнографии им. Петра Великого (Кунсткамера) РАН. – СПб, 2005. – С. 137.
33. Винникова, М.Н. О реконструкции способов ношения женских головных уборов в традиционном костюме белорусов / М.Н. Винникова // Мода и дизайн: Исторический опыт – новые технологии: материалы 8-й междунар. науч. конф., Санкт-Петербург, 4–7 июля 2005 г. / Санкт-Петербургский гос. ун-т технологии и дизайна, Российский этнографический музей. – СПб, 2005. – С. 224–228.
34. Віннікава, М.М. Тэхнікі беларускага народнага ткацтва / М.М. Віннікава // Школа музейных кансерватараў. Бытавая кераміка. Этнаграфічны тэкстыль: навук.-метад. матэрыялы / БелІПК; уклад. А.Б. Сташкевіч. – Мінск, 2005. – С. 34–45.
35. Винникова, М.Н. Белорусская наметка – хранительница мировоззрения древних славян // Культура и время. – 2005. – № 4 (18). – С. 208–215.
36. Винникова, М.Н. Безрукавка в традиционном белорусском костюме. Конструктивные и декоративные особенности / М.Н. Винникова // Мода и дизайн: Исторический опыт – новые технологии: материалы 9-й междунар. науч. конф., Санкт-Петербург, 4–7 июля 2006 г. / Санкт-Петербургский гос. ун-т технологии и дизайна, Российский этнографический музей. – СПб, 2006. – С. 388–393.
37. Віннікава, М.М. Тураўская “галава” / М.М. Віннікава // Традыцыі матэрыяльнай і духоўнай культуры Усходняга Палесся: праблемы вывучэння і захавання ў постчарнобыльскі час: зб. навук. артыкулаў. – Гомель, 2006. – С. 77–80.
38. Віннікава, М.М. Традыцыйны беларускі касцюм: праблема вывучэння і захавання / М.М. Віннікава // Пытанні мастацтвазнаўства, этналогіі і фалькларыстыкі: матэрыялы Міжнар. навук. канф., прысвеч. 50-гадоваму юбілею ІМЭФ ім. К. Крапівы НАН Беларусі “Мастацтва, фальклор, этнічныя традыцыі ў вырашэнні актуальных задач сучаснай культуры”, Мінск, 7–8 чэрв. 2007 г.: у 2 ч / Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору імя К. Крапівы НАН Беларусі; навук. рэд. А.І. Лакотка. – Мінск, 2007. – Вып. 3. – Ч. 2. – С. 334–337.
39. Винникова, М.Н. Традиции и новации в современном белорусском художественном текстиле / М.Н. Винникова // Мода и дизайн: исторический опыт – новые технологии: материалы 10-й Междунар. науч. конф., Санкт-Петербург, 26–28 июня 2007 г. / Санкт-Петербургский гос. ун-т технологии и дизайна, Российский Этнографический музей; под ред. Н.М. Калашниковой. – СПб, 2007. – С. 151–155.
40. Віннікава, М.М. Аб асаблівасцях жаночых галаўных убораў Гомельскага Падняпроўя (паводле фотаматэрыялаў 1903 – 1904 гг. В.К. Косткі) / М.М. Віннікава // Пытанні мастацтвазнаўства, этналогіі і фалькларыстыкі. – Вып. 4. – Мінск, 2008. – С. 490–497.
41. Віннікава, М.М. Беларускі народны касцюм. Рэгіянальныя і лакальныя асаблівасці / М.М. Віннікава // Нацыянальны касцюм у сучаснай сацыякультурнай прасторы: зб. артыкулаў / Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь, Бел. дзярж. ун-т культуры і мастацтваў; уклад. Н.С. Стрыбульская. – Мінск, 2008. – С. 38–50.
42. Винникова, М.Н. Традиционный белорусский костюм: шаг из прошлого в будущее / М.Н. Винникова // Мода и дизайн: исторический опыт – новые технологии: материалы 11-й Междунар. науч. конф., Санкт-Петербург, 23–25 июня 2008 г. / Санкт-Петербургский гос. ун-т технологии и дизайна, Российский этнографический музей; под ред. Н.М. Калашниковой. – СПб, 2008. – С. 238–243.
43. Віннікава, М.М. Аб некаторых асаблівасцях традыцыйнага касцюма паўднёва-усходняй часткі Магілёўшчыны / М.М. Віннікава // Традыцыйны нацыянальны касцюм Магілёўшчыны. Гісторыя і сучаснасць: матэрыялы навук.-практ. канф., Магілёў, 27–28 ліст. 2008 г. / Упраўленне культуры Магілёўскага аблвыканкама, УК “Магілёўскі абласны метадычны цэнтр народнай творчасці і культасветработы”; рэдкал.: А.Ф. Хмялькоў [і інш.]. – Магілёў, 2008. – С. 63–76.
44. Віннікава, М.М. Некаторыя асаблівасці традыцыйнага касцюма беларусаў Усходняга Палесся / М.М. Віннікава // Палявая фалькларыстыка і этналогія: даследаванне лакальных культур Беларусі / Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь, УА “Бел. дзярж. ун-т культуры і мастацтваў”, Ін-т павышэння кваліфікацыі і падрыхтоўкі кадраў; уклад. І.Ю. Смірнова; пад навук. рэд. В.А. Лабачэўскай. – Мінск, 2008. – С. 150–158.
45. Віннікава, М.М. Традыцыйнае адзенне / М.М. Віннікава // Традыцыйная мастацкая культура беларусаў: у 6 т. – Т. 4: Брэсцкае Палессе: у 2 кн. – Кн. 2 / А.М. Боганева [і інш.]; пад агул. рэд. Т.Б. Варфаламеевай. – Мінск: Выш. шк., 2009. – С. 655–744.
46. Віннікава, М.М. Скарбы з вясковых куфраў: Традыцыйны касцюм і тэкстыль з калекцыі “Народнае мастацтва беларускага Палесся”: Ілюстраваны каталог / М.М. Віннікавв, П.А. Богдан. – Мінск: Беларус. Энцыкл. імя П. Броўкі, 2009. – 184 с.